Powstanie Dubrownika prawdopodobnie wiąże się ze zburzeniem i upadkiem rzymskiego miasta Epidaurum, które znajdowało się w rejonie obecnego Cavtatu. W 614r Epidaurum zdobyli Awarowie i Słowianie. Mieszkańcy schronili się na małej skalistej wysepce Laus. Wysepka ta od strony morza miała wysokie klifowe brzegi, a od lądu oddzielona była wąskim kanałem rzecznym. Miasto, które powstało na wyspie Laus otrzymało nazwę Ragusa i Ragusium.Na stałym lądzie naprzeciw wyspy rozwijała się w tym czasie osada, którą za sprawa pobliskich lasów porośniętych śródziemnomorskimi dębami (dubrava) zaczęto nazywać Dubrownikiem. Kanał oddzielający wyspę od stałego lądu w wyniku nanoszonych osadów rzecznych pod koniec XI wieku zniknął (lub został zasypany). W tym miejscu znajduje się obecnie główna ulica Stradun.
Zwiedzanie Dubrownika najlepiej rozpocząć od usytuowanej od zachodniej strony bramy Pile. Obecny wygląd tej bramy pochodzi z 1537r. Po minięciu kamiennego mostu, pod którym wcześniej znajdowała się fosa wchodzimy do wnętrza miasta. Dla osób, które chcą samodzielnie zwiedzić miasto, proponuję zacząć od murów obronnych otaczających cały Dubrownik. Najbliższe wejście znajduje się zaraz po lewej stronie po wejściu na główna ulicę. Z murów obronnych liczących 1940m można dokładnie obejrzeć miasto, a na spokojne pokonanie tej trasy należy przeznaczyć ok. 2 godzin.
Kiedy pokonamy mury obronne i wrócimy na początek Stradun, proponuję zwrócić uwagę na mały Kościół Zbawiciela. Został on zbudowany w 1520r jako podziękowanie za ocalenie miasta z trzęsienia ziemi, które nawiedziło wówczas Dubrownik. Muszę w tym miejscu zaznaczyć, że jest to jeden z nielicznych budynków, jaki w pierwotnym kształcie przetrwał niszczące działanie kolejnego trzęsienia ziemi z 1667r. Podczas tego trzęsienia zginęło ponad 5000 osób, a jedno z najpiękniejszych miast na wybrzeżu śródziemnomorskim uległo całkowitemu zniszczeniu. Kiedy w 2007r odwiedziłem Dubrownik i poczułem klimat tego miasta, postanowiłem powrócić tam w 2008r. Myślę, że osoby, które tam były podzielą tą opinię, a tym, którzy zastanawiają się co zwiedzić i zobaczyć podczas pobytu w Chorwacji gorąco polecam Dubrownik.
Stradun to główna przestrzeń komunikacyjna Dubrownika. Jest ona miejscem wszystkich publicznych uroczystości. Powstała pod koniec XI w., kiedy wysechł wąski przesmyk rzeczny pomiędzy wysepką Laus, i stałym lądem. Obecny wygląd Stradun pochodzi z okresu po wielkim trzęsieniu ziemi w 1667r kiedy Dubrownik pospiesznie się odbudowywał. Ulica została zabudowana po dwóch stronach kamienicami w stylu barokowym o jednolitej wysokości i podobnych fasadach. Po prawej stronie od bramy Pile znajduje się Wielka Studnia Onufrego, Wybudował ją w 1438r neapolitański budowniczy Onofrio della Cavea. Onofio wybudował sieć wodociągów zaopatrujących Dubrownik w wodę ze znajdującego się w odległości 12 kilometrów od miasta źródła Sumet. Fontanna została ciężko uszkodzona podczas wielkiego trzęsienia ziemi. To co obecnie jest widoczne to tylko pierwotna bryła, gdyż większość zdobień została zniszczona. Zachowało się jedynie szesnaście maszkaronów z ust których wypływa woda.
Pałac Sponza znajduje się na końcu Stradun po lewej stronie. Został zbudowany w stylu gotycko-renesansowym i przetrwał wielkie trzęsienie ziemi. Za czasów republiki wewnątrz znajdowały się bank, urząd celny, zbrojownia, skarbiec. Obecnie znajduje się tam jedno z największych archiwów z blisko 7000 dokumentów związanych z działalnością republiki, a najstarsze pochodzą z 1022r.
Dwór Książąt położony na prawo od końca Stradun. Wielokrotnie przebudowywany obecnie charakteryzuje się mieszanką stylów architektonicznych, gotycko-renesansowych. W dawnych czasach dwór był siedzibą Małej Rady, jak również mieściły się tam gabinety i pokoje księcia, który panował jedynie przez miesiąc. Znajdowały się tam również pomieszczenia administracyjne republiki, zbrojownia, wartownia, więzienie. Obecnie znajduje się tam muzeum, gdzie w licznych salach wiernie odtworzono klimat dawnej republiki.
Podczas zwiedzania proponuję odwiedzić port miejski usytuowany na wschodnim krańcu miasta świadczący o potędze morskiej republiki. W połowie XVI w. Dubrownik posiadał ponad 180 wielkich okrętów i blisko 4000 marynarzy, a szlaki handlowe wiodły do Egiptu, Francji na Sycylię. Republika prawnie zabraniała marynarzom zaciągania się na obce statki, a w 1568r Dubrownik ogłosił prawo o morskim ubezpieczeniu. Rozwój handlu spowodował dalszy rozwój marynarki. Pod koniec XVIII w. flota morska wraz ze statkami rybackimi liczyła w sumie 673 żaglowce w tym 255 większych statków mogących pływać poza wody terytorialne republiki oraz 230 oceanicznych żaglowców. Wejścia do portu miejskiego broniła twierdza Świętego Jana, która została zbudowana w połowie XIV wieku. Ta budowla wyposażona była w wiele ciągów otworów przeznaczonych na broń artyleryjską. Od strony morza posiada ona półokrągłe ściany a od strony miasta płaskie. Obecnie w jej pomieszczeniach mieści się muzeum morskie, w którym można zobaczyć szereg eksponatów związanych z historią morską Dubrownika. Na parterze twierdzy mieści się akwarium morskie warte odwiedzenia w którym umieszczono szereg akwariów z fauną morza adriatyckiego.